સચ્ચાઈનો વિજય - ગુજરાતી પ્રેરણાદાયી વાર્તા | Victory of Truth story

સચ્ચાઈનો વિજય

ભાગ ૧: સંઘર્ષ

આશાવદી નામનું એક નન્હું ગામ ધરતીની ગોદમાં સૂતું હતું. ત્યાં રહેતા જયેશ ભટ્ટ એક યુવાન અને મહેનતુ ખેડૂત હતા. તેમની પાસે માત્ર બે એકર જમીન હતી, પણ તેમાં વાવેલા શક્કરીયાના પાકમાં જેમણે પોતાના સપનાંનો રસ ભર્યો હતો. તેમની પત્ની, મંજુલા, ઘરની જવાબદારી સંભાળતી અને ખેતરમાં પણ હાથ બંધાવતી. બન્નેની જિંદગી સાદી, પણ સંપૂર્ણ હતી.

એક સવારે, જયેશ જમીન ખોદતા ખોદતા તેમના નરમા હળને કંઈક કઠોર વસ્તુથી ટક્કર લાગી. ઉત્સુકતાથી તેમણે હળને બાજુએ રાખ્યું અને હાથથી માટી ખોદવા લાગ્યા. થોડી જ મિનિટોમાં એક પ્રાચીન, કાંસ્યનો ડબ્બો તેમના હાથમાં હતો. ડબ્બો ભારે હતો. ધડકતા હૃદયે તેમણે ડબ્બો ખોલ્યો તો અંદર ચમકતાં સોનાંના સિક્કાઓ અને કેટલાક જવહારતો હતા!

"મંજુલા! મંજુલા!" જયેશ ચીસો પાડતો ઘર તરફ દોડ્યો.

બન્નેએ ડબ્બો જોયો. મંજુલાની આંખોમાં આંસુ આવી ગયા. "જયેશ, આ તો ભગવાનની મેળે મળેલી સંપત્તિ છે! આટલા પૈસાથી તો આપણી તમામ મુશ્કેલીઓ દૂર થઈ જશે. નવું ઘર, બાળકોની શિક્ષા... સબ કઈ!"

પણ જયેશ ચુપચાપ ઊભો રહ્યો. તેના મનમાં એક પ્રશ્ન ઘૂમી રહ્યો હતો: "આ સંપત્તિ ખરેખર આપણી છે?"

તેણે મંજુલાને કહ્યું, "પણ પ્રિયે, આ જમીન સેંકડો વર્ષોથી અહીં છે. આ ખજાનો કોને છે? આપણો નહીં હોય. કદાચ આપણા પૂર્વજોનો હોય, અથવા તો કોઈ પ્રાચીન રાજા-મહારાજાનો. આપણે તેને રાખી લઈએ તો તે સચ્ચાઈ નથી."

મંજુલા નિરાશ થઈ. "પણ કોઈ જાણતું પણ નથી, જયેશ! આપણી જમીન, આપણો ખજાનો."

"ના," જયેશે દૃઢતાથી જવાબ આપ્યો, "સચ્ચાઈ એ સિર્ફ બીજાઓની સામે જ નહીં, પણ પોતાની સામે પણ જીતવાની વસ્તુ છે. હું રાત્રે શાંતિથી સૂઈ શકું, એ જ મારા માટે મોટી સંપત્તિ છે."

બીજે દિવસે, જયેશ ખજાનો લઈને ગામના સરપંચ શ્રી મહેતા જી પાસે પહોંચ્યો. સરપંચે ખજાનો જોયો અને આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયા. ગામના બુજુર્ગોને બોલાવવામાં આવ્યા. કોઈને ખબર નહોતી કે આ ખજાનો કોને છે.

સરપંચે સલાહ કરી અને નક્કી કર્યું કે આ બાબતની જાણ જિલ્લા કલેક્ટર કાર્યાલયને કરવી જોઈએ. જયેશ સંમત થયો.

આ સમાચાર ગામમાં જंगલની આગની માફક ફેલાઈ ગયા. કેટલાક લોકોએ જયેશની પ્રશંસા કરી, "આવા ઈમાનદાર ખેડૂતનો ગર્વ છે આપણા ગામને!" તો કેટલાકે મજાક ઉડાવી, "જયેશ તો પાગલ થઈ ગયો છે! મળી ગયેલી સંપત્તિ હાથથી જવા દે એવો મૂર્ખ કોઈ હોય?"

જયેશે બધી ટીકાઓને અવગણીને સત્યના માર્ગ પર ચાલવાનું નક્કી કર્યું.

ભાગ ૨: પરીક્ષા

કલેક્ટર કાર્યાલયથી પુરાતત્વ ખાતાની એક ટીમ આશાવદી ગામ આવી. તેમણે ખજાનાની તપાસ કરી અને જાણ્યું કે તે લગભગ પાંચસો વર્ષ જૂનો છે અને સ્થાનિક એક શાસકના કાળનો હોઈ શકે છે. ખજાનો રાષ્ટ્રીય સંપત્તિ હતી.

પુરાતત્વ ખાતાના અધિકારીએ જયેશની ઈમાનદારીની ખૂબ પ્રશંસા કરી અને કહ્યું, "શ્રીમાન ભટ્ટ, તમારી આ ઈમાનદારીના બદલામાં સરકાર તમને એક ઇનામ આપશે."

જયેશે નમ્રતાપૂર્વક જવાબ આપ્યો, "મહોદય, ઇનામની જરૂર નથી. મેં માત્ર મારો ફર્જ નિભાવ્યો છે."

થોડા અઠવાડિયા બાદ, જયેશને એક પત્ર મળ્યો. તેમાં લખ્યું હતું કે તેની ઈમાનદારીના સન્માનમાં, સરકાર તેને એક લાખ રૂપિયાનું નાણાકીય ઇનામ અને એક "રાષ્ટ્રીય ઈમાનદારી પુરસ્કાર"થી સન્માનિત કરશે. સમારોહ જિલ્લા મુખ્યાલયે થશે.

આ સમાચારથી આખું ગામ ખુશીથી ઓગળી ગયું. પણ આ ખુશી કેટલાકને રાવણની નિદ્રા જેવી લાગી. ગામના જ મણિભાઈ નામના એક ધનાઢ્ય વ્યાપારીના મનમાં ઈર્ષ્યાનો વિષ ભરાયો. તેને લાગ્યું કે જયેશ જેવો ગરીબ ખેડૂત આટલા માન-સન્માનનો હક્કદાર નથી.

મણિભાઈએ એક યોજના ઘડી. સન્માન સમારોહથી એક દિવસ પહેલાં, તે ગુપ્ત રીતે જિલ્લા કલેક્ટરને એક બનાવટી પત્ર લખ્યો. પત્રમાં લખ્યું કે જયેશ ભટ્ટ એક બનાવટી ખેડૂત છે. ખજાનો મળ્યો તે ખરેખર એક ચોરીનો માલ છે, જે જયેશે જાણીબૂઝીને જમીનમાં દાટી દીધો હતો અને પછી ઈમાનદારીનો ઢોંગ રચ્યો હતો, જેથી કરીને તેને ઇનામ અને કીર્તિ મળે.

કલેક્ટર કાર્યાલયમાં આ પત્રથી ગભરાટ ફેલાયો. જો આ વાત સાચી હોય, તો સરકારને મોટી શરમજનક સ્થિતિનો સામનો કરવો પડે. સન્માન સમારોહ મુલતવી રાખવામાં આવ્યો અને જયેશ પર થાનક મેળવવાના આરોપમાં તપાસ શરૂ થઈ.

પોલીસ અધિકારીઓ ગામ આવ્યા. જયેશ અને મંજુલા માટે તે દિવસો અત્યંત કઠિન હતા. લોકોની નજરમાં શંકાનો પડદો પડી ગયો. પહેલાં જે લોકો જયેશની પ્રશંસા કરતા હતા, તેમણે જ ભારે ટીકા કરવા શરૂ કરી. મંજુલા રોજ રોજ રડતી. "હું કહ્યું હતું ના, જયેશ, આ ખજાનો આપણા ભાગ્યમાં નહોતો!"

પણ જયેશની આસપાસ સત્યની દીવાલ હતી. તે ડગ્યો નહીં. તેને પોતાની નિર્દોષતા પર પૂર્ણ વિશ્વાસ હતો. તેણે મંજુલાને ધીરજ આપી, "ડરશો નહીં, પ્રિયે. જ્યાં સચ્ચાઈ છે, ત્યાં ભગવાન છે. સત્યનો સૂર્ય કદી ઓસરી શકે નહીં."

ભાગ ૩: વિજય

પોલીસ તપાસ ચાલુ હતી. પણ સચ્ચાઈનો રક્ષક સ્વયં ભગવાન હોય છે. તપાસ દરમિયાન, કલેક્ટરના કાર્યાલયમાં કામ કરનાર એક ચપરાસીને શંકા થઈ. તેને મણિભાઈનો એક સંબંધી ખુબ ગુપ્ત રીતે આવ-જા કરતો જણાયો હતો. આ વાતની જાણ કરવામાં આવી.

પોલીસે મણિભાઈ પર નજર રાખવી શરૂ કરી. થોડા જ દિવસોમાં, મણિભાઈના એક વિશ્વસનીય સાથીએ પોલીસને સાચી વાત કહી દીધી. મણિભાઈએ જ બનાવટી પત્ર લખવાનું કબૂલ કર્યું. તેને ગિરફ્તાર કરવામાં આવ્યો.

સત્ય પર પાણી ફરી વળ્યું.

જિલ્લા કલેક્ટર પોતે આશાવદી ગામ આવ્યા. એક વિશાળ સભા બોલાવી. તેમણે જયેશ ભટ્ટને સભાના મધ્યમાં બોલાવ્યા અને ઊભા થઈને તેમને પ્રણામ કર્યા.

"મિત્રો," કલેક્ટરે ગંભીર સ્વરે કહ્યું, "આજે આપણા સામે સચ્ચાઈનું એક જીવંત ઉદાહરણ છે. જયેશભાઈએ માત્ર ખજાનો જ નહીં, પણ પોતાની ઈમાનદારીનો ખજાનો પણ ઓળખી કાઢ્યો. શત્રુઓએ તેમને ડિગાવવાનો પ્રયત્ન કર્યો, પણ સત્ય એટલો બળવાન છે કે તે કોઈપણ ઝૂઠ પર વિજય પામે જ છે. જયેશ ભટ્ટ નિર્દોષ છે અને તેઓ સાચા અર્થોમાં એક નાયક છે."

સભામાંથી તાળીઓના ગડુડાટ સંભળાયા. લોકોના આનંદનો પાર નહોતો. કલેક્ટરે જયેશને "રાષ્ટ્રીય ઈમાનદારી પુરસ્કાર"નો શાલ અને પ્રમાણપત્ર આપ્યું. સાથે જ, ઇનામના એક લાખ રૂપિયા પણ આપ્યા.

પણ જયેશની નમ્રતા તો જુઓ! તેણે કલેક્ટરને કહ્યું, "મહોદય, આ પૈસા મને ઇનામ તરીકે નહીં, પણ એક વિશ્વાસ તરીકે મળ્યા છે. મારી ઇચ્છા છે કે આ પૈસાથી આપણા ગામમાં એક નન્હું પુસ્તકાલય બનાવવું, જેથી આપણા બાળકો સચ્ચાઈ અને જ્ઞાનનો માર્ગ અપનાવે."

જયેશની આ ભાવનાથી સૌ દંગ થઈ ગયા.

આજે આશાવદી ગામમાં "જયેશ ભટ્ટ સચ્ચાઈ પુસ્તકાલય" નામનું એક સુંદર ઈમારત છે. તેના દરવાજા પર સોનેરી અક્ષરોમાં લખાયેલું છે:

"સચ્ચાઈ સદા વિજયી થાય છે. તે માત્ર એક નીતિ નથી, તે જીવનની શક્તિ છે."

જયેશ અને મંજુલા આજે પણ તે જ બે એકર જમીનમાં શક્કરીયા વાવે છે, પણ હવે તેમની ખેતીમાં સચ્ચાઈની સુગંધ રમે છે. તેમની કથા ગામના લોકો માટે એક પ્રેરણા બની ગઈ છે. કારણ કે, અંતે તો, સૂર્યના પ્રકાશની જેમ સત્યનો પણ વિજય થાય જ છે.

સારાંશ:
આ વાર્તા શીખવે છે કે ઈમાનદારી અને સત્યનો માર્ગ કઠિન લાગે, પણ તે જ મનની શાંતિ અને સાચા વિજય તરફ લઈ જાય છે. ઝૂઠ ક્ષણિક સફળતા આપે, પણ સત્યનો વિજય શાશ્વત હોય છે.