મૂરખનો સરદાર - ગુજરાતી હાસ્ય વાર્તા | leader of fools Gujarati Story

મૂરખનો સરદાર

છોટાલાલનગર નામનું એક નન્હુંસૂકું ગામ હતું. ગામનું નામ તો છોટાલાલનગર હતું, પણ આસપાસના ગામો તેને 'મૂરખાણા' ના નામે ઓળખતા. કારણ? ગામના લોકો ભોળા અને સીધાસાદા હતા. તેમની બુદ્ધિ પર કોઈકે કહ્યું હતું કે તે ચોમાસામાં પાણી સાથે બહેતી જતી હોય અને ઉનાળો આવ્યે સુકાઈ જતી હોય!

અને આ ગામના સરદાર હતા કંચનજી ભટ્ટ. કંચનજી ભટ્ટ દેખાવે મોટા, ઘેરા રંગના અને ગંભીર મુખમુદ્રા ધરાવતા. જ્યારે પણ ગામને કોઈ મોટી સમસ્યા આવતી, સૌ લોકો કંચનજી ભટ્ટના ઘર સામે જમા થઈ જતા અને પૂછતા, "સરદાર, આપણે હવે શું કરવું?"

કંચનજી ભટ્ટ એક ઊંડો નિશ્વાસ નાખતા, પોતાની દાઢી પર હાથ ફેરવતા અને કોઈક એવીતેવી યોજના સૂચવતા જેથી સમસ્યા બમણી થઈ જતી. પણ ગામના લોકોને તો લાગતું કે સરદારનું દિમાગ ખૂબ ચાલે છે!

એક દિવસ ગામમાં એક ભીષણ સમસ્યા આવી પડી. શહેરથી ગામની સફાઈ જોવા આવેલા એક અધિકારીએ કહ્યું, "તમારા ગામમાં કુતરાઓની સંખ્યા ખૂબ વધી ગઈ છે. તેને નિયંત્રણમાં લેવા જ જોઈએ."

ગામલોકો ગભરાઈ ગયા. કુતરાઓ તો તેમના ગામના જણા જેવા હતા! પણ અધિકારીનો હુકમ હતો. સૌ લોકો કંચનજી ભટ્ટ પાસે પહોંચ્યા.

"સરદાર, હવે શું કરવું? કુતરાઓને શહેર મોકલવા પડશે?"

કંચનજી ભટ્ટે ઘણા ઘણા વિચાર કર્યા. અંતે તેઓએ પોતાનો નિર્ણય સંભળાવ્યો.

"ના, ના, કુતરાઓને શહેર મોકલવા એ તો બહુ ખર્ચાળ છે. અમારી પાસે એક સસ્તો અને સરળ ઉપાય છે."

"કહો, સરદાર, કહો!" લોકો ઉત્સુકતાથી ચીસો પાડવા લાગ્યા.

"અમે ગામના દરેક કુતરાને એક ઓળખચિહ્ન આપીશું," કંચનજીએ જાણે કોઈ મહાન રહસ્ય ઉકેલ્યું હોય તેમ કહ્યું. "અમે દરેક કુતરાની પૂંછડી પર એક નાનો લાલ રિબન બાંધીશું. આમ, જ્યારે અધિકારી આવશે, ત્યારે અમે કહીશું કે જુઓ, અમારા પાલતુ કુતરાઓને અમે ઓળખી શકીએ છીએ. બાકીના આવરદાજ કુતરાઓ છે, તેમને તમે લઈ જજો."

ગામના લોકો આ યોજનાથી ખુશ થઈ ગયા! વાહ! સરદાર કેવા હુશિયાર! બીજે દિવસે સવારે, સૌ લોકોએ લાલ રિબન લીધા અને ગામના દરેક કુતરાની પૂંછડી પર તે બાંધવાનું કામ શરૂ કર્યું. કેટલાકને કુતરાઓએ કાપવાનો પ્રયત્ન કર્યો, કેટલાકના હાથ ધુએ ગયા, પણ લગભગ બધા કુતરાઓને લાલ રિબન બાંધી દેવામાં આવ્યા.

બે દિવસ પછી અધિકારી ફરી આવ્યા. કંચનજી ભટ્ટે તેમને ગામના ચોકમાં લઈ જઈને ગર્વથી કહ્યું, "મહોદય, જુઓ! અમારા ગામના દરેક પાલતુ કુતરાને અમે ઓળખચિહ્ન આપ્યું છે. લાલ રિબનવાળા કુતરાઓ અમારા છે. બાકીના બિનરિબનવાળા કુતરાઓ તમે લઈ જઈ શકો છો."

અધિકારીએ ચારે બાજુ નજર ફેરવી. ગામના ચોકમાં, ગલીઓમાં, ઝૂંપડીઓની છાંયણીમાં... દરેક એક કુતરાની પૂંછડી પર લાલ રિબન ફરકી રહ્યો હતો. એક પણ કુતરો બિનરિબનવાળો નહોતો.

અધિકારીનો ચહેરો લાલ-પીળો થઈ ગયો. તેમણે કંચનજી ભટ્ટને એક નજરે જોયું અને બોલ્યા, "ભટ્ટ, તમે તો મૂર્ખાઓના સરદાર લાગો છો!" એટલું કહીને, તેઓ ગાડીમાં બેસીને રંગકામ થયા.

ગામલોકોને સમજાયું કે સરદારની યોજના ફેલ થઈ ગઈ. પણ તેમણે હાર ન માની. બીજી સભા બોલાવી.

"લોકો!" કંચનજીએ જોશથી કહ્યું, "અધિકારી સાહેબને અમારી હુશિયારીની કદર નથી. પણ હવે એક નવી સમસ્યા ઊભી થઈ છે. અમે કુતરાઓને ઓળખી શકીએ છીએ, પણ કુતરાઓ તો એકબીજાને ઓળખતા નથી! લાલ રિબન જોઈને તેઓ ગભરાઈ જશે કે આ નવો શત્રુ કોણ છે! અમારે કુતરાઓને પણ શિક્ષણ આપવું પડશે!"

આ સાંભળીને ગામનો સૌથી વૃદ્ધ ચુનીલાલ બોલી ઊઠ્યા, "સરદાર, પણ કુતરાઓને શિક્ષણ કેવી રીતે આપવું?"

કંચનજી ભટ્ટે ફરી દાઢી પર હાથ ફેરવ્યો. "ખૂબ સરળ. અમે ગામના દરેક કુતરાને એક ચિઠ્ઠી આપીશું. તે ચિઠ્ઠી પર લખ્યું હશે: 'મારું નામ કાળો છે. હું છોટાલાલનગરનો રહેવાસી છું. મારી પૂંછડી પર લાલ રિબન છે. હું તમારો મિત્ર છું.' કુતરો તે ચિઠ્ઠી દાંતમાં દબાવીને ફરશે. જ્યારે બે કુતરા મળશે, ત્યારે તેઓ ચિઠ્ઠી વાંચી લેશે અને ભાંભરવાને બદલે ખુશીથી રમશે!"

આ યોજના સાંભળીને ગામના લોકો તાળીઓ પાડવા લાગ્યા. વાહ વાહ! સરદાર જિંદાબાદ!

પણ ચુનીલાલે ફરી પ્રશ્ન કર્યો, "સરદાર... કુતરા વાંચતા આવડે છે?"

આ પ્રશ્ને સભામાં સન્નાટા પસાર કર્યો. કંચનજી ભટ્ટ થોડીવાર ચુપ રહ્યા. પછી બોલ્યા, "ચુનીલાલ, તું હંમેશા નકારાત્મક વિચારો લાવે છે. જો કુતરાઓને વાંચતાં નથી આવડતું, તો પછી અમે ગામના દરેક કુતરાને વાંચન-શિક્ષણ આપીશું! અમે એક 'કુતરા-પાઠશાળા' શરૂ કરીશું!"

કુતરા-પાઠશાળાનો પ્રયોગ બે દિવસમાં જ વિફળ થઈ ગયો. કુતરાઓને 'ક' અક્ષર શિખવવા માટે શિક્ષકે પંદર ચાક વાર્યા, પણ કુતરાઓએ ફક્ત ચાક જ ચાવી નાખ્યા.

આખરે, થાકેલા-હારેલા ગામલોકોને સમજાયું કે આ યુદ્ધ તો તેમણે હારી જ દીધું છે. પણ ત્યાં તો એક અણધારી ઘટના બની.

એક સવારે શહેરથી એક ટીવી ચેનલની ટીમ છોટાલાલનગર પહોંચી. તેમણે કુતરાઓની પૂંછડી પરના લાલ રિબન અને કુતરા-પાઠશાળાની વાત સાંભળી હતી. તેમણે આ સમગ્ર ઘટનાની રિપોર્ટ બનાવી અને ટીવી પર પ્રસારિત કરી. લોકોને આ 'મૂરખાણા' ગામની માસૂમિયત અને સરળતા ખૂબ જ ગમી ગઈ.

ગામની ઓળખ 'મૂરખાઓના ગામ'થી બદલાઈને 'હાસ્ય અને પ્રેમના ગામ' તરીકે થઈ. લોકો પર્યટન માટે આવવા લાગ્યા. કંચનજી ભટ્ટની છબી અખબારોમાં છપાઈ. લોકોએ તેમને 'મૂરખનો સરદાર' કહેવાને બદલે 'માસૂમિયતના સરદાર' કહેવાનું શરૂ કર્યું.

અંતે, કંચનજી ભટ્ટે ગામની સભામાં કહ્યું, "જુઓ, લોકો! અમારી મૂર્ખાઈએ જ અમને શહેરીઓ કરતાં વધુ હુશિયાર બનાવી દીધા! અમે પૈસા કમાયા બિના જ પ્રસિદ્ધ થઈ ગયા!"

ગામલોકો ખુશ થયા. અને કુતરાઓ? તેઓ તો હમેશાંની જેમ, પોતાની લાલ રિબનવાળી પૂંછડીઓ હલાવતા, ગામમાં આનંદથી દોડાદોડ કરતા રહ્યા. છોટાલાલનગરમાં ફરી શાંતિ છવાઈ ગઈ... ઓછામાં પડતા કંચનજી ભટ્ટના નવા વિચારો સાંભળવા માટે સૌ ઉત્સુકતાથી રાહ જોતા હતા!

નૈતિક શિક્ષા: કેટલીકવાર મૂર્ખાઈભર્યાં લાગતાં કામો પણ સન્માર્ગે દોરી જાય છે. જીવનમાં હાસ્ય અને સરળતા હોવી જોઈએ.